AUŠVIC PRE AUŠVICA: Ova zemlja je imala logore smrti MNOGO PRE nacističke Nemačke
/
Ne, ovo nisu slike iz Aušvica ili nekog drugog logora iz Drugog svetskog rata! Ovo se dogodilo decenijama ranije!
Zvuči neverovatno, ali kolevka demokratije u savremenom smislu te reči, Sjedinjene Američke Države, bile su prva moderna država na čijoj teritoriji je vođen tzv. “totalni rat” – termin najčešće povezivan sa Drugim svetskim ratom, a koji se odnosi na vojni sukob u kome zaraćene strane mobilišu sve raspoložive resurse i koriste sva sredstva kako bi “totalno” uništili neprijateljsku stranu.
Naime, za vreme američkog građanskog rata (1861-1865) između snaga Unije (Severa) i vojske Konfederacije (Juga) brojne bitke su bile toliko krvave da se pravi broj poginulih u pojedinim okršajima nikada nije pouzdano utvrdio. Na sve ovo, zarobljenici su mučeni i ubijani bez milosti iako se radilo o zemljacima.
Iz ovog vremena su sačuvane i stravične fotografije zatvorenika koju su izgladnjivani i maltretirani u logorima širom Amerike.
“Pakao na Zemlji”
Jedan od malo poznatih planova severnjačke vojske bio je i izgladnjivanje snaga Konfederacije.
Osim ciljanih planova, radilo se i o nužnosti jer su južnjački vojnici živeli na rubu gladi, pa nisu imali samilosti za severnjake. Zbog toga su ratni zarobljenici zatvarani u logore u kojima su ostavljani da žive u najgorim uslovima. Ovo je važilo za obe strane.
U severnjačkom logoru u Kamp Daglasu u Čikagu, za nepune tri godine koliko je služio kao stecište za zarobljene vojnike Konfederacije, jedan od četiri logoraša su umrla od gladi, bolesti i hladnoće.
S druge strane, ekstremni uslovi su bili svakodnevica i u južnjačkim kampovima. Zapisi preživelih severnjačkih vojnika govore o njima kao o „paklu na Zemlji” – bez hrane, toplote, punim pacova, bolesti i u močvarama.
Sav horor Andersonvila
Vojnik Unije koji je preživeo Andersonvil, Foto: Wikipedia
Po mnogo čemu, najstrašniji je bio logor Andersonvil u Džordžiji. Od oko 45.000 vojnika Unije koji su tamo bili zatočeni, od dijareje, dezinterije i neuhranjenosti je umrlo preko 13.000. Podatak da je ovaj logor postojao samo 14 meseci, još je ilustrativniji pokazatelj koliko se brzo u njemu umiralo.
Logor je bio projektovan da primi 10.000 zatvorenika, ali je u roku samo šest meseci taj broj utrostručen, piše History.com. Logor je bio okružen velikom ogradom na kojoj su bili postavljeni punktovi sa stražarima.
Oko 19 metara od ovoga, bila je granica koju zatvorenici nisu smeli da pređu. Ona je bila obeležena jednostavnom drvenom ogradom koju je bilo lako preskočiti ili se provući ispod. Međutim, svi koji bi to pokušali bili bi odmah ustreljeni. Mnogi su stradali tako što su samo proturili ruku u pokušaju da dohvate malo sveže vode koje je bilo u prostoru do ograde, a koja je tako očajnički nedostajala logorašima.
– Upalih očiju, sa crnim podočnjacima od dima, bolesti, obučeni u krpe, ljudi ovde deluju odvratno. Od dana kada sam se rodio, nikada nisam video ovakvu nesreću – zapisao je jedan od logoraša, Džon Rensom u svom dnevniku.
Andersonvil je prestao da postoji po okončanju rata 1865. godine. Tada je uhapšen komandant logora kapetan Henri Virc. Njemu je suđeno za ubistva i kršenja zakona i običaja ratovanja. Osuđen je i obešen u novembru 1865. godine. Virc je tako postao jedina osoba koja je pogubljena zbog ratnih zločina tokom Građanskog rata.
U julu i avgustu 1865. godine predstavnici Unije su počeli proces identifikacije vojnika sahranjenih na groblju u okviru logora. Donerc Atvater, jedan od logoraša kome su komandanti logora još za vreme trajanja rata naredili da zabeleži imena preminulih vojnika, plašeći se gubljenja tih spisa, napravio je kopiju koju je sakrio kod sebe, nadajući se da će pronaći rođake više od 12.000 umrlih u Andersonvilu. Zahvaljujući njemu, samo 460 grobova su označeni kao “Nepoznati vojnici SAD-a”.
Stravične fotografije preživelih logoraša iz ovog i drugih logora obišle su brzinom munje tek pomirenu državu izazivajući šok i nevericu. U ratu je na obe strane, poginulo preko pola miliona ljudi. Ukupan broj umrlih u logorima nikada nije sa sigurnošću utvrđen.
