Umrla Marija Kalas, slavna operska pevačica - 16. septembar 1977. godine

Na današnji dan 1977. godine, u Parizu u 53. godini umrla je grčka operska pevačica Marija Kalas.

Marija Ana Sofija Sesilija Kalogeropulos poznatija kao Marija Kalas, bila je grčka operska pevačica rođena u SAD. Uprkos svojoj relativno kratkoj karijeri, okončanoj u pedesetim godinama života, Marija važi za jedan od najvećih soprana u istoriji opere.

Marija Kalas se ubraja među znamenite reformatore opere, kao što su Rihard Vagner i Arturo Toskanini. Kultura druge polovine XX veka se neminovno povezuje sa njenim imenom. Početkom 50-ih godina, pojavom postmodernizma, opera XIX veka postala je estetski anahronizam.

Marija Kalas je vratila opersku umetnost na vrhunski nivo. Najviše je pevala opere belkanta, gde se nije ograničila na virtuozne kolorature u operama Belinija, Rosinija i Donicetija, već je svoj glas pretvorila u glavno izražajno sredstvo.

Bila je univerzalni pevač, sa dijapazonom od klasičnih ozbiljnih opera (opera serija) do poznih Verdijevih opera, verističkih opera Pučinija i Vagnerovih drama.

U privatnom životu, poznata je dugogodišnja ljubavna veza Marije Kalas sa milionerom Aristotelom Onazisom. Postoje svedočanstva da su njih dvoje imali sina koji je umro kratko po rođenju 1960.

Ostali događaji na današnji dan:

1380. Umro francuski kralj Šarl V Mudri, koji je kao regent 1358. ugušio velik seljački ustanak poznat kao Žakerija. Tokom vladavine, od stupanja na presto 1360, u Stogodišnjem ratu uspeo da od Engleza vrati veći deo teritorija. Podsticao nauku i kulturu. Nasledio ga sin Šarl VI Ludi.

1387. Rođen engleski kralj Henri V, koji je tokom vladavine nastavio Stogodišnji rat s Francuskom i posle pobede 1415. kod Azenkura osvojio Pariz. 1420. postao regent, a posle smrti Šarla VI prestolonaslednik Francuske.

1498. Umro španski dominikanac Tomas de Torkemada, pokršten Jevrejin, prvi Veliki inkvizitor Španije i fanatičan propovednik Inkvizicije. Pod njegovim pritiskom kralj Ferdinand V izdao dekret o progonu Jevreja na osnovu kog je 300.000 Jevreja proterano iz Španije.

1620. Brod "Mejflauer" krenuo iz engleske luke Sautempton s putnicima koji će osnovati Plimut, prvu stalnu englesku koloniju u Severnoj Americi.

1736. Umro nemački fizičar Gabrijel Danijel Farenhajt, koji je 1714. usavršio termometar, napunivši ga živom umesto alkoholom. Tačka smrzavanja na njegovoj skali, 32 stepena, označava najjaču zimu koja je 1709. zabeležena u Dancingu.

1745. Rođen ruski vojskovođa Mihail Ilarionovič Kutuzov, jedan od najvećih vojnih stratega XIX veka. Proslavio se u borbama protiv Turaka i Napoleona Bonaparte 1812. Jedna od glavnih ličnosti romana "Rat i mir" Lava Tolstoja.

1810. Masovnim ustankom seljaka koje su predvodili Migel Idalgo i Kastilja i Hose Moralez, u Meksiku počela borba za nezavisnost od španske vlasti, završena sticanjem nezavisnosti 1821. Datum izbijanja ustanka slavi se u Meksiku kao Dan nezavisnosti.

1823. Rođen knez Mihailo Obrenović, koji je Srbiju učinio najjačom vojnom silom na Balkanu. Vladao od 1839. do 1842. i od 1860. do 1868, kada je ubijen u Košutnjaku. Zbog bune Tome Vučića Perišića, 1842. pobegao u Austriju, gde je pomagao Vuka Karadžića, Đuru Daničića, Branka Radičevića i druge srpske pisce.

1859. Škotski istraživač Dejvid Livingston u istočnoj Africi otkrio veliko jezero Njasa, koje sada dele Malavi, Tanzanija i Mozambik.

1861. Zastupništvo grada Zagreba dodelilo Vuku Stefanoviću Karadžiću Povelju počasnog građanina, kojom su mu data "sva prava, sloboštine i koristi kao što svakom građaninu Zagreba po zakonu i starom narodnom običaju pripadaju".

1894. Rođen srpski arhitekta, istoričar umetnosti i pisac Aleksandar Deroko, član Srpske akademije nauka i umetnosti, jedan od prvih istoriografa srpske srednjevekovne i narodne arhitekture.

1908. Beč i Moskva se sporazumeli da se Austro-Ugarska ne protivi otvaranju Bosfora za ruske brodove, a Rusija austrougarskoj aneksiji Bosne i Hercegovine, čime je okončana Aneksiona kriza. Rusija i Srbija pod pritiskom Austro-Ugarske i Nemačke u martu 1909. priznale aneksiju.

1923. Rođen singapurski državnik Li Kuan Ju, koji je kao premijer Singapura preobrazio bivšu britansku koloniju u industrijsku i trgovinsku metropolu.

1931. Italijanske kolonijalne snage zarobile i potom pogubile libijskog nacionalnog vođu Omara Muhtara.

1941. Iranski šah Reza Kan Pahlavi abdicirao u korist 22-godišnjeg princa Mohameda Reze. Abdikaciju iznudili Velika Britanija, SAD i SSSR zbog šahove pronemačke politike.

1955. Vojnim udarom sa vlasti značen predsednik Argentine Huan Peron. Posle 18 godina provedenih u egzilu Peron se vratio u Argentinu 1973, kada je formirana peronistička vlada Ektora Kampore i iste godine ponovo postao predsednik Argentine. Posle njegove smrti 1974. zamenila ga supruga Izabela Peron.

1963. Malaja, Severni Borneo, Saravak i Singapur osnovali Maležansku federaciju.

1966. Izvođenjem opere Samjuela Barbera "Antonije i Kleopatra" otvorena nova zgrada opere Metropoliten u Linkolnovom centru u Njujorku.

1977. U Parizu u 53. godini umrla grčka operska pevačica Marija Kalas.

1978. U Iranu poginulo 25.000 ljudi u zemljotresu jačine između 7,5 i 7,9 stepeni Rihterove skale. Grad Tabas i velik broj sela potpuno razrušeni.

2001. Kina posle 15 godina pregovora primljena u Svetsku trgovinsku organizaciju.

2001. Odbojkaši Jugoslavije osvojili prvo mesto na Evropskom šampionatu.